Boeing 737 Max: Từ dòng phi cơ bán chạy nhất tới bị nghi ngờ về an toàn

14 Mar 2019

Boeing 737 MAX là thế hệ mới nhất trong dòng 737 do nhà sản xuất máy bay Mỹ Boeing chế tạo, biến thể từ dòng phi cơ từ những năm 1960. Có 4 loại MAX được đánh số 7, 8, 9 và 10. MAX 8 là máy bay trong 2 vụ tai nạn của Lion Air (Indonesia) và Ethiopian Airlines (Ethiopia) làm gần 350 người chết trong vòng nửa năm qua.

737 MAX chủ yếu được dùng cho các chuyến bay ngắn và trung bình, nhưng nhiều hãng hàng không dùng máy bay này cho các chặng từ Bắc Âu sang bờ Đông của Mỹ. Dòng máy bay này tiết kiệm nhiêm liệu hơn và bay được chặng đường dài hơn so với các phiên bản 737 tiền nhiệm.

Năm 2011, Boeing ra mắt 737 MAX với các đơn đặt hàng gần 500 chiếc từ 5 hãng hàng không. Phiên bản này nhằm cạnh tranh với A320neo của đối thủ Airbus từ châu Âu. Dù ra đời muộn hơn 9 tháng, Boeing 737 MAX vẫn nhận được lượng đơn đặt hàng lớn và hiện lên tới hơn 5.000 chiếc - Ảnh: Boeing.

Ngày 13/5/2017, nhà cung cấp động cơ CFM International - liên doanh giữa General Electric Co. và Safran SA cảnh báo Boeing về một lỗi chất lượng trên turbine của máy bay này. Đơn hàng đầu tiên của 737 MAX đã phải hoãn lại vài ngày - Ảnh: Getty Images.

Ngày 22/5/2017, Boeing 737 MAX 8 gia nhập đội bay của hãng hàng không Indonesia Lion Air. Sau một năm được khai thác, dòng máy bay này cho thấy tiết kiệm được 14% nhiên liệu như Boeing cam kết với khách hàng - Ảnh: Wiki.

29/10/2018, chuyến bay ký hiệu 610 của Lion Air, trên máy bay 737 Max 8 mới chỉ khai thác được 2,5 tháng, lao xuống biển Java 11 phút sau khi rời sân bay tại Jakarta, làm toàn bộ 189 hành khách và phi hành đoàn tử nạn - Ảnh: Bloomberg.

Trong vài ngày, mọi chú ý đổ dồn vào nghi vấn liệu hệ thống an toàn tự động của máy bay có phản ứng sai do nhận diện sai dữ liệu về độ cao và mũi tấn (angle of attack) của máy bay hay không, vấn đề mà Lion Air tiết lộ rằng các phi công đã gặp phải trong chuyến bay trước đó - Ảnh: CNN.

Một tuần sau vụ tai nạn, Boeing nói rằng cảm biến góc tấn của chiếc 737 MAX có thể đã đọc sai dữ liệu, khiến hệ thống phần mềm hiểu lầm. Điều này làm máy bay đột ngột lao xuống nhằm lấy lại tốc độ mà phần mềm tính toán rằng phi cơ cần đạt được để tiếp tục bay. Các phi công trên chiếc máy bay xấu số có thể đã phản ứng với việc máy bay đột ngột chúi mũi bằng cách điều khiển bằng tay theo quy trình trong sổ tay huấn luyện, Boeing giải thích - Ảnh: Getty Images.

Ngày 28/11/2018, một báo cáo sơ bộ từ Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Indonesia - dựa trên thông tin lấy được từ hộp đen của chiếc 737 MAX - xác nhận rằng các phi công đã thất bại trong việc giành lại quyền kiểm soát của máy bay sau sự cố chúi mũi, gây ra vụ tai nạn. Thiết bị ghi âm buồng lái của máy bay này được tìm thấy vào tháng 1/2019, và các nhà điều tra Indonesia cho biết sẽ đưa ra kết luận vào tháng 8 năm nay - Ảnh: Getty Images.

Ngày 10/3/2019, chuyến bay ký hiệu 302 của hãng hàng không Ethiopian Airlines, cũng được khai thác trên máy bay Boeing 737 MAX 8, rơi xuống chỉ 6 phút sau khi cất cánh trên hành trình từ thủ đô Addis Ababa (Ethiopia) đi Nairobi (Kenya). Toàn bộ 157 hành khách và phi hành đoàn thiệt mạng. Chiếc MAX trong vụ tai nạn này mới được đưa vào khai thác 4 tháng trước. Những điểm tương đồng với thảm họa của Lion Air làm dấy lên mối lo ngại về dòng máy bay 737 cũng như tương tác phức tạp giữa phi công và hệ thống lái tự động - Ảnh: Getty Images.

(St)